PHIẾM HỔ PHÚ
Kìa thấp thoáng không khí xuân về;
Đà râm ran tạch đùng pháo nổ.
Tống tiễn năm Trâu;
Nghinh chào niên Hổ.
Mừng xuân tân kỷ, mạo bàn tếu táo muôn sự thế
chuyện đời;
Nhân tết Nhâm Dần, lạm phiếm tào lao về họ miêu
nhà Hổ.
Đời lắm tên gọi: Nào Ông Ba Mươi rồi Kễnh – khái
– Dần;
Người đặt nhiều danh: Đây Chúa Sơn Lâm hoặc Hùm –
cọp – Hổ..
Tộc dòng Mão, nhưng bơi lội thực tài;
Nòi giống mèo, nhưng trèo leo vụng dở.
Dũng mãnh nòi chi sánh Hùm;
Dữ dằn giống nào hơn Hổ.
Lang thang bơi lội quanh đầm nước sông hồ;
Sinh sống rập rình khắp rừng xanh đồng cỏ.
Ông Ba mươi vốn ung dung dạo khắp núi rừng;
Chúa Sơn Lâm ắt uy nghiêm quản riêng lãnh
thổ.
Giương oai xua loài beo gấu, hề đoái chi lũ cáo
bầy lang;
Khoái khẩu xơi bọn hươu nai, chứ thèm chi đùi gà
thịt thỏ.
Vì nỗi tan tành núi đỏ, khiến Hùm - Cọp đau
thương lâm cảnh rỗng ruột tiệt nòi;
Bởi người phá nát rừng xanh, nên Kễnh - Dần tức
giận về làng tha trâu bắt chó.
Nay chỉ tồn sinh vài chốn rừng sâu;
Giờ đang dẫn đầu trên trang sách đỏ.
Tiệt nòi tiệt giống, hoang vắng trên cõi Đông
Dương;
Đông họ đông hàng, thoải mái quanh vùng Ấn Độ
.
Là biểu tượng của lắm đoàn quân ;
Là Lo – go của nhiều lãnh thổ.
“Gặm một khối căm hờn trong cũi sắt”, ông hổ sa
cơ quặn nỗi nhớ rừng; (1)
Ôm bao mối muộn sầu chốn thành đô, gã hùm thất
thế buông lời than thở.
Truyền thuyết rằng:
xưa ngạo chê trâu, cam để lão người khiển,mãi kéo
ách bừa xác nhọc mỏi ê; .(2)
Rồi nằm cuộn chão, hòng thấy cái trí khôn, nên
hứng lửa thiêu lông thành vằn vọ.
truyện Thủy Hử, chỉ vài thế tuyệt chiêu, đấm vỡ
đầu cọp, thật nổi danh tài cự phách là gã Võ Tòng;
Sử nước Nam, với đôi tay dũng mãnh, đòn gãy cổ
hùm, kém thua chi sức phi thường có Ngài Như Hổ. (3)
Ca dao lắm ngữ luận kim;
Tục ngữ nhiều câu bình cổ:
Duyên cần giữ, “nữ thực như miêu”;
Sức để cầy, “nam xực như Hổ”.
Ba cô đập chột một chàng;
Quần hồ cắn nhừ mãnh hổ.(4)
liều lĩnh “vuốt râu hùm”;
dại dột “sờ dái ngọ”.
“Ky cóp cho Cọp nó xơi”;
Khoe khoang cho trộm nó thó.
Đời chẳng lạ, gan sứa mà múa miệng Hùm;(5)
Đời cũng hay, tài còm lại cong mồm nổ.
“Cọp chết để da”, ngai rồng một mảnh, còn phủ
rạng sắc vằn;
“Người chết để tiếng”, bia miệng ngàn năm, mãi
truyền trơ nỗi hổ.(6)
Hùm
thiêng thất thế
cúi hèn; (7)
quân tử sa cơ tất bó .
“Rung cây nhát khỉ”, đòn tâm lý cao thủ giỏi
bày;
“Điệu hổ ly sơn”, mưu kế xưa tướng tài khéo
trổ.
Chớ vênh kiêu như “cáo đội lốt hùm”;
Rồi khốn nạn như “khỉ ngồi lưng hổ”.
Phiếm chuyện Hổ xọ sang chuyện đời:
Có lắm kẻ vênh râu cáo, bởi mượn oai hùm;
Lại nhiều gã hiếp người đời, khi ngồi ngai
hổ.
Hùm đói không xơi xác thúi, ấy lắm quan ăn bẩn
mới kinh;
“Hổ dữ chẳng ăn thịt con”, vậy mà người phá thai
sao nỡ ?
Người có biết leo lên ngôi chẳng xứng, kỳ “dễ tựa
tróc Hùm”;
Kẻ có hay thoái lui mạng muốn toàn,lại “nan tuồng
phóng Hổ”.
Giữa lúc tranh giành, lắm kẻ vì phần thua miếng
thắng, liền giở thói cáo cáo cầy cầy;
Trong cơn kích động, nhiều anh chửa tường lời
đúng lẽ sai, vội xử sự hùm hùm hổ hổ.
Hóa hư bột hư đường;
Đâm mẻ đầu mẻ cổ.
Chữ xưa rằng:
Biết người biết mặt, chứ làm sao hiểu tận lòng
người;
Họa dáng họa bì, rõ nan chi vẽ tường cốt
Hổ.(8)
Cọp trong chuồng tựa hồ trong chảo, dễ nấu cao
giỏi gì mà khoe;
“Tửu nhập lâm như hổ nhập tâm”, tránh xa bợm cớ
chi phải hổ. (9)
Bả lợi danh, chớ tham lam vét phần vơ miếng, kẻo
rồi rơi tõm miệng Hùm;
Đường quan lộ, đừng mưu mẹo leo ghế chạy quyền,
coi chừng lâm thế cỡi hổ.
Tin chẳng mới, đã dăm năm đọc nghe muốn
nhàm;
Chuyện không đùa, thật trăm phần đến xem thì
rõ:
Nuôi hổ như nuôi mèo;
Sát cọp tuồng sát chó.
chuyên kiếm mối lợi, làng Đô Thành lớn mật nấu
cao;
Chẳng gờm di họa, dân Nghệ An to gan dưỡng
Hổ.(10)
Đem nấu cốt, món quan ông lắm mộng thòm
thèm;
Lột lấy da, thứ đại phú muôn tiền ham hố.
Ai chê kiểu cách sinh kế liều ;
Ai bĩu mô hình kinh tế nhỏ?
Năm mới năm me:
Hình tượng Hổ, tạo uy dũng cánh “Mai Lộc” khoe
vàng;
Chậu gốm Hùm, tăng cốt cách gốc “Đào Phai” thắm
đỏ.(11)
lên bìa lên lịch, phô tính cách kiêu hùng Chúa
Sơn Lâm tỏ vương quyền đế vương;
tràn báo tràn phim, khoe dáng vẻ oai lẫm Ông Ba
Mươi không hổ danh nhà Hổ.
Tiễn Sửu Vương thoái vị, mong trời cuốn sạch sành
sanh dịch họa tai ương;
Nghinh Hổ Đế đăng quang, vọng đời tràn ẵm ăm ắp
phúc tài lộc thọ .
Nhắn Hùm Vương:
Ngai tới lượt, phân sao tỏ phường nịnh tôi
trung;
Cờ đến cơ, phất sao đặng xứng đầu đáng mỏ.
Tha hết phường tham nhũng quẳng kho;
Vồ sạch bọn quỷ ma ăn cỗ.
Cho xã hội công bằng ;
Để đồng bào đỡ khổ.
Mang cơm no áo ấm, lạc nghiệp muôn nhà;
Trị quốc thái dân an, ấm yên trăm họ.
Năm Sửu năm Ngưu khứ, muôn họa phắn chiều lòng,
trăm họ tết an khang;
Niên Dần niên Hổ lai, vạn sự hanh như ý, muôn nhà
xuân hạnh ngộ.
Chúc thương gia buôn bán đắt hàng;
Chúc nông gia bội thu đầy khố.
Dân lao động, đều sống thừa dư;
Người công nhân thoát đời nghèo khó.
Nụ cười tươi nở môi người;
Tiếng hát hoan tràn xóm ngõ.
Chúc kẻ kẻ năng động hơn Hùm;
Chúc người người sức cường như Hổ.
đáo hội đáo hè, phiếm linh tinh vớ vẩn, đôi điều
nghe lóm đó đây ;
Vui xuân vui tết, bàn tếu táo tào lao,mươi
chuyện nhặt gom kim cổ..
CAO BỒI GIÀ
25-01-2022
Ghi chú:
(1): Câu đầu trong bài thơ Nhớ Rừng của Thế
Lữ.
(2): Truyện cổ tích xưa kể rằng: Hổ thấy trâu cứ
phục tùng nông dân kéo cầy, nên chê trâu là dại sao lại sợ lão người nhỏ bé kia.
Trâu nói rằng người tuy bé nhỏ, nhưng có trí khôn hơn muôn loài. Hổ gặp người và
đòi cho xem cái trí khôn, người bảo đang để cái trí khôn ở nhà. Hổ bảo người về
lấy cho ta xem. Người nói lỡ ta về mi chạy trốn thì sao. Hổ bảo cứ trói ta lại
rồi về lấy, ta làm gì phải trốn. Thế là cọp để người trói mình lại và người nông
dân đã đốt lửa thiêu hổ rồi nói đó trí khôn của ta đó. Hổ đau quá vùng vẫy khiến
dây đứt rồi chạy vào rừng. Từ đó lông hổ thành vằn vện do lửa chưa bén vào các
chỗ thừng trói.
(3): Lê Như Hổ là biệt danh của Lê văn Khôi,
người con nuôi của Tả quân Lê văn Duyệt.
(4): Từ câu tục ngữ” mãnh hổ nan địch quần
hồ”
(5): Từ câu tục ngữ “gan sứa miệng hùm”.
(6): Từ câu tục ngữ “cọp chết để da, người ta
chết để tiếng”.
(7): Từ câu tục ngữ “hùm thiêng khi đã sa cơ cũng
hèn”
(8): Từ câu: Họa hổ họa bì nan họa cốt/ Tri nhân
tri diện bất tri tâm”
(9): Từ câu “Tửu nhập tâm như hổ nhập tâm”
(10) Ở làng Đô Thành, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ
An dân xây chuồng nuôi hổ như heo để bán thịt da, cao cốt.
(11): Năm nay hoa mai và đào được trưng bày trong các chậu gốm hình Hổ dáng cọp.
Mời đọc bài liên quan:
Bài cũ cùng chủ đề:
Tối nay đọc bài PHIẾM HỔ PHÚ thấy mình được mở mang thêm kiến thức. Thí dụ như hai từ Kễnh & Khái cũng đồng nghĩa là Cọp hay Hổ.
Trả lờiXóaCám ơn tác giả rất nhiều với sự hiểu biết rộng, bài Phú quả thật thâm thúy & cũng xuất sắc làm sao! Ngưỡng mộ tác giả Cao Bồi Già lắm lắm!
Thân chúc tác giả cùng gia đình năm mới nhiều sức khỏe & vạn sự an lành!
NT
Bài viết công phu với nhiều chi tiết đắt giá chứng tỏ tác giả có tầm hiểu biết thật sâu rộng.Rất cám ơn anh CBG đã bỏ nhiều công sức sáng tác cho bạn bè thưởng thức và làm tài liệu tham khảo.
Trả lờiXóaST
CUNG CHÚC TÂN NIÊN.
Trả lờiXóaCám ơn Thi Nhân Cao Bồi, đã cho đọc một bài Phú
dài, gom bao nhiêu là lời hay ý đẹp về Ông Hổ của
xứ ta. Những ca dao tục ngữ có liên quan đến Ông
Hổ đều được nhắc tới đầy đủ cả. Thật công phu tỉ
mỉ khó có ai nhớ hết được. Cả những dòng thơ ca
tụng Ông hổ cũng được nhắc tới. Cám ơn Thi Nhân
Cao Bồi Già, kính chúc Quý Vị Thi Nhân cùng Bảo Quyến
năm mới Nhâm Dần an khang hạnh phúc, cát tường
như ý.
Thân kính,
MN.