TÔN PHU NHÂN QUY THỤC

TÔN PHU NHÂN QUI THỤC*
Bài xướng của Tôn Thọ Tường:
Cật ngựa thanh gươm vẹn chữ tòng
Ngàn thu rạng tiết gái Giang Đông
Lìa Ngô bịn rịn chòm mây bạc
Về Hán trau tria mảnh má hồng
Son phấn thà cam dày gió bụi
Đá vàng chi để thẹn non sông
Ai về nhắn với Châu Công Cẩn
Thà mất lòng anh được bụng chồng


Bài họa của Phan Văn Trị:

Cài trâm sửa áo vẹn câu tòng
Mặt ngả trời chiều biệt cõi Đông
Ngút tỏa đồi Ngô ùn sắc trắng
Duyên về đất Thục đượm màu hồng
Hai vai tơ tóc bền trời đất
Một gánh cương thường nặng núi sông
Anh hỡi Tôn Quyền anh có biết
Trai ngay thờ chúa gái thờ chồng

Xin họa

Giữ nghiêm tứ đức với tam tòng.
Quyết chí cho chồng biệt xứ đông.
Gia Cát mưu thần Ngô oán Thục.
Chu Du chước quỷ mận ghen hồng.
Lòng son vạn thế ghi tre trúc.
Má phấn ngàn thu tạc núi sông.
Hỏi khắp giang đông ai chẳng biết.
Hạ Lưu xứng đáng lấy làm chồng.
Nguyễn Huy Vụ
*Ghi chú:
Lấy tích từ truyện Tam Quốc Chí Diễn Nghĩa.
Tôn Phu Nhân là em ruột Tôn Quyền, vua nước Đông Ngô đời Tam Quốc. Vì việc tranh giành đất đai, Tôn Quyền theo kế của quân sư Châu Du tự là Công Cẩn giả
bộ cầu thân với Lưu Bị vua nước Hán (đất Thục). Tôn Quyền mời Lưu Bị qua Giang Đông nói là gả em gái để kết tình lân bang giao hảo, định dùng phục binh
giết chết trong tiệc rượu. Âm mưu sắp đặt bí mật không tiết lộ bên ngoài. Khổng Minh là quân sư của Lưu Bị biết rõ âm mưu sâu độc của Tôn Quyền liền bày
kế cho Lưu Bị khi sang đất Ngô tuyên bố ầm lên là mình được Tôn Quyền mời sang gả em gái. Việc nầy thấu tai đến bà Ngô Quốc Thái, mẹ của Tôn Quyền. Biết
đó là mưu mô xảo quyệt, Bà cho gọi Tôn Quyền vào mắng cho một trận, rằng tại sao lại dụng kế tiểu nhân để tiếng nhơ muôn đời. Nhận thấy Lưu Bị là người
đạo đức nhân hòa, bà buộc Tôn Quyền phải tôn trọng lời hứa và nhất quyết gả con gái cho Lưu Bị. Tôn Phu Nhân không rõ mưu kế của anh, vâng lời mẹ kết duyên
với Lưu Bị.

Thất bại mưu kế hại Lưu Bị, Tôn Quyền định dùng quyền tước và phú quý mua chuộc Lưu Bị để cầm chân ông ở Đông Ngô. Nhưng theo kế sắp sẵn của Khổng Minh
và lòng cương quyết theo chồng cho trọn đạo tòng phu của Tôn Phu Nhân, nên cả hai vợ chồng Lưu Bị trở về đất Hán được bình yên.